Komunikat w sprawie adopcji dzieci z Ukrainy przebywających na terytorium RP w wyniku konfliktu zbrojnego w ich kraju, sporządzony na podstawie noty Ambasady Ukrainy w RP oraz noty informacyjnej Stałego Biura HCCH, przekazanych przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w Warszawie:

• W sytuacji międzynarodowego konfliktu zbrojnego w Ukrainie, wyjazd dzieci z kraju był koniecznym krokiem do zapewnienia im bezpieczeństwa oraz odpowiedniej troski.
• Powrót każdego dziecka na Ukrainę będzie pod szczególną kontrolą, gdy sytuacja będzie wystarczająco bezpieczna.
• Według prawa międzynarodowego i krajowego Ukraina podejmuje wszelkie działania, aby żadne dziecko poza Ukrainą nie było nielegalnie adoptowane lub adoptowane przez cudzoziemców bez zgody Ukrainy.
• Obecnie Ukraina nie rozważa zmiany lub uproszczenia procedury adopcji i nie udziela zezwoleń na adopcję dzieci przez cudzoziemców.
• W odniesieniu do wszelkich adopcji międzynarodowych dzieci będących uchodźcami lub dzieci przesiedlonych za granicę w wyniku np. konfliktu zbrojnego, należy zachować szczególną ostrożność, która ma na celu m.in. uniknięcie sytuacji, w której dziecko zostaje bezpodstawnie umieszczone u potencjalnych rodziców adopcyjnych i rozpoczyna się proces nawiązywania więzi i integracji, lecz następnie musi zostać przerwany z tytułu pojawienia się przeszkód prawnych lub nieprawidłowości. Taka sytuacja może stanowić poważne zagrożenie dla dobra dziecka, rodziny pochodzenia oraz przyszłych rodziców adopcyjnych.

W świetle powyższego, w sytuacji konfliktu zbrojnego:

• konfliktu nie należy wykorzystywać jako uzasadnienia dla przyśpieszenia adopcji międzynarodowych lub dla obchodzenia lub lekceważenia międzynarodowych standardów i istotnych zabezpieczeń na rzecz bezpiecznej adopcji;
• należy zakazać przeprowadzania procedur adopcyjnych. Jak zauważa UNICEF „[adopcja] nie powinna mieć miejsca w trakcie sytuacji nadzwyczajnych lub natychmiast po ich zakończeniu”.