ABC Ekonomii Społecznej

Ekonomia społeczna

Pojęcie ekonomii społecznej jest bardzo szerokim terminem odnoszącym się do wielu sfer życia społecznego. Współcześnie nie stosuje się jednolitej definicji ekonomii społecznej, a termin ten stosowany jest zamiennie z takim określeniami jak gospodarka społeczna czy przedsiębiorczość społeczna.

Najprościej ujmując ekonomia społeczna to taki sektor gospodarki, w którym podejmowane przedsięwzięcia zorientowane są na użyteczność społeczną a wypracowana nadwyżka służy realizacji celów społecznych.

Ekonomia społeczna oznacza zwykle działalność na pograniczu sektora prywatnego i publicznego, prowadzoną przez organizacje, w których dominuje prymat celów społecznych nad zyskiem. Ich celem jest rozwiązywanie tych problemów społecznych, których pojedynczo nie jest w stanie rozwiązać ani sektor gospodarki rynkowej, ani instytucje administracji publicznej.

Z ekonomią społeczną łączy się ściśle termin przedsiębiorstwa społecznego, będący rdzeniem tego sektora.

Za przedsiębiorstwo społeczne uznaje się taki podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w którym przy wykorzystaniu instrumentów rynkowych realizowane są cele społeczne, a wypracowane zyski nie są dzielone pomiędzy ich członków lecz reinwestowane w te cele lub we wspólnotę.

Europejska sieć badawcza EMES opracowała kryteria, którymi powinny charakteryzować się przedsięwzięcia wpisujące się w ekonomię społeczną:

Kryteria ekonomiczne:

• względnie ciągła działalność w zakresie produkcji dóbr i/ lub usług,
• autonomia i suwerenność w stosunku do instytucji publicznych,
• podejmowanie ryzyka ekonomicznego,
• zatrudnienie płatnego personelu (chociażby nielicznego),

Kryteria społeczne:

• wyraźna orientacja na cele społeczne,
• oddolny, obywatelski charakter,
• demokratyczny system zarządzania,
• partycypacyjna natura, wyrażająca się we włączeniu w zarządzanie przedsiębiorstwem jego środowiska społecznego,
• ograniczona dystrybucja zysków.

Ekonomia społeczna może pełnić wiele funkcji, najważniejszą z nich jest reintegracja społeczna i zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Ekonomia społeczna może jednak przynosić inne korzyści, nie tylko dla osób dotkniętych marginalizacją, ale także całym społecznościom lokalnym, przyczyniając się do rozwoju społeczno – gospodarczego.